De sportsector start nu al met agenderen van belangrijke thema’s voor de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar. Omdat de lokale verkiezingsprogramma’s in deze periode geschreven worden, is vanaf vandaag een AI-hulpmiddel beschikbaar: een online ‘schrijfcoach’ die met behulp van AI relevante lokale informatie verzamelt over sport. Denk aan gemeentelijke beleidsnota’s, informatie over accommodaties, gegevens over sportdeelname en de behoefte aan faciliteiten.
De schrijvers van lokale verkiezingsprogramma’s kunnen met de AI-tool op basis van politieke prioriteiten en lokale data een passend sporthoofdstuk opstellen. Daarbij worden tekstsuggesties gegeven voor de belangrijkste thema’s voor de sport: ruimte, toegankelijkheid en betaalbaarheid. De informatie achter de schrijfcoach is verzameld door mensen uit de sport, met kennis van de (lokale) sport en sluit daarom goed aan bij de praktijk.
De AI-schrijfcoach voor gemeentelijke politieke partijen is bedoeld om tussen alle andere grote uitdagingen ook effectief aandacht te vragen voor sport. In veel gemeenten is ruimte een probleem; zeker in groeiregio’s geldt vaak een wachtlijst om te kunnen sporten. In krimpregio’s is het juist een uitdaging om sport bereikbaar te houden voor iedereen; de accommodatie dreigt te verdwijnen als het dorp vergrijst. Dan kan het combineren van functies een oplossing zijn; denk aan (ouderen)zorg of onderwijs. Ook hierin kan de AI- schrijfcoach helpen met informatie en tekstadviezen bij het schrijven van lokale verkiezingsprogramma’s.
Ook biedt de AI-tool informatie over (subsidie)regelingen voor de lokale sport, het betrekken van groepen die achterblijven als het gaat om sportdeelname en specifieke aspecten en mogelijkheden binnen de gekozen gemeente.
Het AI-hulpmiddel is beschikbaar voor iedereen die geïnteresseerd is en de sport in zijn of haar gemeenten een warm hart toedraagt, maar richt zich speciaal op de schrijvers van gemeentelijke verkiezingsprogramma’s.
We leven in een tijd waarin we fysiek en mentaal ongezonder worden en te weinig bewegen. De toegankelijkheid van sport staat onder druk en de verschillen in onze samenleving worden groter. Benut daarom – juist nu – de kracht van sport voor een leefbare, gezonde en hechte samenleving. Sport biedt de betaalbare oplossing. Politiek, kom in beweging en zet sport structureel op de gemeentelijke politieke agenda. Investeer in:
Lees de uitgebreide input van de sportsector voor de lokale verkiezingsprogramma’s in deze brochure
Vanuit het expertteam Inclusie en Diversiteit zetten verschillende (sport)professionals zich dagelijks in om te zorgen dat iedereen in Nederland een fijne plek heeft om in beweging te komen. Dat is belangrijk, want sporten en bewegen is (nog steeds) niet voor iedereen een vanzelfsprekendheid. Er zijn heel veel mensen die (in mindere of meerdere mate) drempels ervaren om in beweging te komen. Deze drempels zijn verschillend van aard, bijvoorbeeld omdat meedoen financieel niet haalbaar is. Of omdat de sportaccommodatie niet toegankelijk is voor iemand met een fysieke beperking of omdat er op de club te veel gebeurt om rustig te kunnen sporten of bewegen zonder overprikkeld te raken. Gelukkig kunnen we als sportprofessionals en sport- en beweegaanbieders bijdragen aan een fijne sport- en beweegomgeving voor iedereen.
Zo ook voor mensen met een hersenaandoeningen zoals Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH), AH(H)D, een angststoornis of depressie of een burn-out. In Nederland heeft bijna 1 op de 4 mensen een hersenaandoening, zo blijkt uit onderzoek van de Hersenstichting. Van die bijna vier miljoen mensen met een hersenaandoening, heeft een groot deel last van overprikkeling. En dat is niet vreemd, want het aantal prikkels dat onze hersenen dagelijks verwerkt is anno 2025 net zo hoog als het totaal aantal prikkels dat in het hele jaar 1800 moest worden verwerkt. De Hersenstichting vertelt daarbij dat er naar verwachting jaarlijks 130.000 tot 160.000 mensen bijkomen met een hersenaandoening of –letsel. In dit artikel staan we samen met Sanne van Mierlo (expert inclusief sporten & bewegen bij SSNB, lid van expertteam Inclusie & Diversiteit én ontwikkelaar van de scholing Prikkelarm Sporten & Bewegen) o.a. stil bij het belang van prikkelarm sporten en bewegen en het belang voor sportprofessionals kennis over dit thema te hebben.
Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat bewegen een positief effect heeft op prikkelgevoeligheid. Daarnaast onderschrijven succesverhalen van inwoners, zoals die op de website van Uniek Sporten Brabant, de meerwaarde van prikkelarm sport- en beweegaanbod voor mensen die dit nodig hebben. Bewegen zorgt namelijk voor ontspanning (in het hoofd) door inspanning (in het lijf). Door kleine aanpassingen te doen bij bestaand sport- of beweegaanbod, wordt dit aanbod vervolgens al snel toegankelijk voor een (nog) grotere groep mensen.
Niet alleen het bewezen effect, maar ook een stijgende behoefte aan prikkelarm sport- en beweegaanbod, was voor Uniek Sporten Brabant een mooie aanleiding om aan de slag te gaan met dit onderwerp. Via Uniek Sporten Brabant (een initiatief van de provincie Noord-Brabant waarvoor SSNB ieder jaar verschillende opdrachten uitvoert) werd onderzoek gedaan met als centrale vraag: wat is er binnen onze provincie al op het gebied van prikkelarm sporten en bewegen en waar liggen welke behoeften?
Om (de kansen van) het prikkelarme sportaanbod in kaart te brengen, heeft SSNB vervolgens gesprekken gevoerd. Deze gesprekken waren zowel met sportaanbieders die wél al prikkelarm sport- of beweegaanbod hebben, als aanbieders die interesse hebben om prikkelarm aanbod op te zetten en aanbieders die hier nog niet klaar voor zijn (bijvoorbeeld omdat er andere zaken zijn die de voorrang verlenen). Ondanks de verschillende behoeften rondom prikkelarm aanbod was er één gemene deler: er was meer kennis nodig rondom dit onderwerp.
Na het succesvol aanvragen van een subsidie bij de Hersenstichting, werd vervolgens een training ontwikkeld en als pilot in Noord-Brabant uitgevoerd.
Sanne van Mierlo:
“Het doel van deze scholing is om 1) de deelnemers kennis te geven over de basisprincipes van prikkelverwerking en overprikkeling, 2) de deelnemers te leren hoe overprikkeling voor mensen kan zijn door middel van het inzetten van en ervaringsdeskundige en 3) de deelnemers vooral heel veel (praktische) tips mee te kunnen geven hoe zij de sport- en beweegomgeving prikkelvriendelijker kunnen maken”.
De pilot in Noord-Brabant, die bestond uit vier 4 gratis trainingen, was een groot succes. Zo gaf één van de deelnemers aan:
“De scholing geeft mij op een simpele manier informatie waarmee ik naar anderen toe kan gaan om samen met hen zorg te dragen voor het prikkelarmer maken van sport en bewegen zodat iedere inwoner mee kan doen”
Na de positieve ervaringen in Brabant, nam ook de vraag in de rest van het land toe. “Wij merken dat de landelijke behoefte naar scholing op dit thema steeds groter wordt. We ontvangen namelijk steeds meer verzoeken vanuit verschillende uithoeken van Nederland. Het onderstreept voor ons de behoefte en zijn dan ook druk bezig om de scholing zo snel mogelijk succesvol landelijk uit te rollen”, aldus Sanne.
Doordat Sportkracht12 het landelijke dekkende netwerk heeft én iedere provinciale sportorganisatie één of meerdere strategische experts en/of uitvoerende sportprofessionals op dit thema in dienst heeft, biedt dit een mooi platform en netwerk om deze scholing vanaf begin 2025 zo snel mogelijk landelijk uit te rollen.
Daarbij wordt ervoor gezorgd dat er in het hele land voldoende gekwalificeerde trainers zijn die de scholing mogen verzorgen. Hiervoor vond begin maart 2025 een train-de-trainer cursus plaats wat zorgde voor maar liefst 19 nieuwe trainers verspreid over het hele land die deze scholing vanaf nu mogen verzorgen.
In 2025 wordt in iedere provincie de scholing eenmalig gratis aangeboden. De training richt zich voornamelijk op buurtsportcoaches, trainers bij sport- en beweegaanbieders en andere sportprofessionals. In de meeste regio’s worden de specifieke datum op dit moment gepland. Voor meer informatie verwijzen we je dan ook door naar de provinciale sportorganisatie in jouw provincie.
MDT (Maatschappelijke Diensttijd) is een initiatief van de Nederlandse Rijksoverheid, in samenwerking met jongeren en organisaties uit verschillende sectoren van de samenleving. Dit initiatief daagt jongeren uit om zich in te zetten voor de maatschappij, terwijl zij tegelijkertijd persoonlijke vaardigheden ontwikkelen en hun netwerk uitbreiden.
Een van de projecten binnen de Maatschappelijke Diensttijd is Wereldmeiden – Wereldgozers. In dit project nemen jongeren tussen de 14 en 28 jaar, jongeren met een vluchtelingenstatus mee naar verschillende sportverenigingen binnen hun gemeente. De insteek van Wereldmeiden – Wereldgozers MDT? Op een gezonde, leuke en sportieve manier elkaar én elkaars cultuur leren kennen, nieuwe sociale contacten op doen en de jongeren kennis laten maken met de sport en de sportinfrastructuur in Nederland.
Bijna alle provinciale sportorganisaties leveren een bijdrage aan dit project, bijvoorbeeld door provinciale en/of gemeentelijke coördinatie van het project. We ervaren in deze rollen de toegevoegde waarde van MDT-projecten, waaronder Wereldmeiden – Wereldgozers.
Mede dankzij deze inspanningen ondersteunen wij MDT (Maatschappelijke Diensttijd), zeker nu het voortbestaan van Maatschappelijke Diensttijd onder druk staat. Laten we samen streven naar nog meer kansen voor jongeren om zich o.a. via sport te ontwikkelen en zich in te zetten voor anderen. Zo bouwen we samen aan een betere toekomst voor iedereen.
Voor meer informatie over de impact van de Maatschappelijke Diensttijd, bekijk de factsheet hieronder.
